Egzama [Sağlık Notları -13]

Merhaba arkadaşlar,
Sağlık öğrencisi olarak, bu platformda belirlediğim sağlık konularıyla ilgili bir seri oluşturmayı hedefliyorum. Malum sağlık her şeyden önemli ve toplum olarak biz bu konuda biraz bilgisiziz. Ben de ilginizi çekebilecek ve önem arz ettiğini düşündüğüm konularda sizleri sıkmadan yazacağım. Umarım faydası olur.

Toplumda çok sık karşımıza çıkan bir hastalık olan egzama bu kadar yaygın olmasına rağmen neden ve nasıl oluştuğu hala kesin bir şekilde açıklanamamaktadır. Birçok türü bulunur ve en yaygın görüleni 'atopik dermatit' olarak adlandırdığımız alerjik egzamadır. Anlamı deri farklılaşmasıdır.

Egzama çoğu hastada benzer belirtiler gösterir. Bunları biliyor olmak, hastalığın erken teşhis edilmesini ve gerekli tedavinin yapılmasını sağlar. Bu sayede iyileşme sürecide hızlandırmış olur.

Egzama Nedenleri

Hayatımızda sürekli kullandığımız, temas ettiğimiz bir çok şey egzama sebepleri arasında olabilir. Sabun, makyaj malzemesi, diş fırçası, polen, deterjan, parfüm, metaller gibi çeşitlendirebileceğimiz örnekler mevcuttur. Birazdan bahsedecek olduğum türler bunlarla ilişkilidir. Ayrıca egzamaya neden olan çevresel etkenlerde vardır;

Cilt tahrişi
Stres
Bağışıklık sistemi
Allerjenler
Hava koşulları
Genetik fatörler,

bunlardan bazılarıdır.

Egzama Belirtileri

Kızarıklık, şişlik, kaşıntı, su dolu kabarcıklar (genelde akut dönem)
Kimi hastada kızarıklık ve döküntü olmadan yalnızca kaşıntı görülebilir
Renk değişikliği ve deride çatlama
Şiddetli yanma ve kaşıntı
Kepeklenme, kuruma, deride kalınlaşma görülebilir.

Egzama olan bölge sürekli kaşınırsa tahriş olur ve doku zarar görür. Dolayısıyla enfeksyonlu bölge daha çok yayılabilir. Bununla birlikte kaşıntı sonucunda meydana gelen açıklıklardan giren mikroplar da başka rahatsızlıklara kapı aralayabilir.

Egzama Türleri ve Bölgeleri

İrritan kontakt dermatit: El ve yüzde görülür. Temasın hemen ardından ortaya çıkar.

Alerjik kontakt dermatit: El, ayak ve yüzde görülür. Egzamaya sebep olan maddeye temastan bir süre sonra ortaya çıkar.

Dishidrotik dermatit: Parmak ve çevresinde görülür. Daha çok allerjik bünyeye sahip olan kişilerde yılın belli zamanlarında olur. Ayrıca bu tür bazı çalışma alanlarında olan kişilerde daha çok görülebilir.

Fotosensitif dermatit: Güneşin temas ettiği her bölgede görülür. Bazı ilaçlar güneşe duyarlılığı arttırır egzamaya sebep olur.

Fitofotokontakt dermatit: Vücudun açıkta kalan bölümlerinde görülür. Bazı bitkiler cide temastan sonra egzama oluşturabilir.

Atopik dermatit: Bebeklerde yüz, çocuklarda kıvrım bölgeleri ve erişkinlerde yaygın oluşum görülmektedir.

Paederhs dermatit: Çok sıcak bölgelerde bazı böceklerin ezilmesinin ardından ortaya çıkan pederin maddesiegzamaya sebep olmaktadır.

Egzama Tedavisi

Egzama olan ya da daha evvel egzama geçirmiş kişilerin ciltleri çok hassastır. Bundan dolayı tahriş edici unsurlardan kaçınmalı, çalışma alanındaysa basit önlemlerle (eldiven, maske vb.) korunmalıdır. Egzamalı kişilerin çiçek aşısı olmamaları gerektiği de söylenmektedir. Normalde kişide hiç bir sorun oluşturmayan bu aşı, egzama olan çocuklarda ölüme yada ateşli hastalıklara neden olabilmektedir.

Tedavide kullanılan ilaçların belli başlı hedefleri vardır. Çinko bileşenleri ve kortizonlu kremler doktor önerisiyle egzama olan bölgeye kullanılır. Yalnız uzun süre kullanım deriyi tahriş edeceğinden dolayı doktorun önerdiği çerçevede kullanılmalıdır.

Antihistaminik kremler kaşıntıyı azaltmak, üreli kremler derideki su oranını artırarak egzamanın deriyi kuru ve çatlak bir hale sokmasını önlemek ayrıca, sodyumkromoglikat içeren ilaç ile de alerjileri önlemek gayet münkündür.

Egzamalı bölgenin kaşınmaması oldukça önemlidir. Kişinin tırnaklarını kısa kesmesi ve kişisel hijyenine önem vermesi en büyük faktörler arasına dahil edilmektedir.