Bir önceki iktisat yazımda hatırlarsanız, iktisadın alt dallarından olan mikroiktisat kavramından bahsetmiştik. O yazının sonunda İktisat Yazıları serisinin nasıl devam etmesini okuyuculara sormuştum. Tek cevap veren @asenakorkut olmuş sağolsun. Böylelikle %100 oranla okuyucunun talepleri ile yoluma devam ediyorum.
Azalan verimler yasası mikro iktisat alt konusunun içerisinde anlatılan bir kavramdır. Ben de mikro iktisat dersinde öğrenmiştim. Hem de öyle bir anlattı ki hocamız, muhtemelen uzun yıllar o örnekle birlikte hatırlarım.
İktisat bilimine göre üretim faktörlerini iki şey etkile; Sermaye(K) ve Emek(l). Teknoloji de var tabi ama şimdi burada üçüncü dersten itibaren Solow modelini anlatırsam bir daha hiçbir yazımı okumazsınız muhtemelen. O yüzden yavaş yavaş gidip sadece K ve L üretim yapıldığını varsayalım. Bu duruma göre üretim Y=KxL olarak formülize edilebilir. (Burada Y=output yani çıktı anlamına gelmektedir.) Üretim faktörlerinden herhangi birisi sabitken diğeri artış gösteriyorsa doğal olarak üretilen miktar yani çıktı da artar. Ancak bu çıktı bir yere kadar artış göstermektedir. Çünkü her üreticinin bir üretim kapasitesi vardır. Bu kapasiteye ulaştıktan sonra azalmaya başlar.,
Stabil bir şekilde üretim yapan bir üretici düşünelim. Y=KxL olarak çıktı formülü elimizde sabit bulunsun. Bir birim daha emek eklerken sermayenin sabit kaldığını varsayalım. İlk başta K kadar emeğimiz varken şimdi 2K emeğimiz oldu. Çıktı da artış gösterdi. Ancak sonradan gelen emek, önceden orada bulunan emek kadar verimli olamadı. Birincinin verimi 10 iken ikincinin verimi ise 9 oldu. Çıktıda bir artış görülmesine rağmen verimde bir azalış gözlendi. Aşağıdaki canlı örnek ile çok çok net anlayacağınızı düşünüyorum. Ama bilimsel olarak da açıklamam gerektiğini düşündüm.
Üniversite hocamızın anlattığını direkt olarak aktarıyorum: "Bir gün okula küçük oğlum ile birlikte geliyordum. Oğlum bebek arabasında oturuyordu. Okulun kapısında turnikelerden geçerken, güvenlik görevlileri ile selamlaştık. Ben her zaman tek başıma iken çok kolay bir şekilde bebek arabasını kaldırıp turnikelerden rahatlıkla geçirebiliyordum. O gün güvenlik görevlisi yardım etmeye kalkınca bebek arabası düştü ve oğlum da yere düştü. Ben tek başıma halledecekken bir birim daha emek(K) gelince verimlilik düşmüş oldu ve çocuğu düşürdük."
Her dönem öğrencilerine bu şekilde öğretiyormuş adam bu kanunu ve yaklaşık her dönem alan arkadaşım oldu. Alan herkes de bu şekilde çok iyi anlıyormuş anladığım kadarıyla. Eğer anlamadığınız bir durum olursa Discord üzerinden veya yorum olarak bana ulaşabilirsiniz. Kısa ve öz bir şekilde anlattığımı düşünüyorum. Bir sonraki iktisat yazısında görüşmek üzere.