Cały czas zwiększa się wartość polskiego eksportu, jednak wzrost zawdzięczamy głównie zmianom cen wynikającym ze spadku wolumenu eksportu. Wartość eksportu w III kwartale 2023 r. była o 3% wyższa r/r. Największe wzrosty udziału w wartości polskiego eksportu w porównaniu z III kwartałem 2019 r., czyli ostatnim okresem przed pandemią, zanotowano w grupach towarowych urządzenia elektryczne i artykuły spożywcze.
Udział każdej z nich w polskim eksporcie wzrósł o ponad 1 pkt. proc. Jednocześnie tylko w grupie artykułów spożywczych odnotowano wyraźny wzrost udziału także w porównaniu z poprzednim rokiem – o 0,5 punktów procentowych do poziomu 11%. Nie było to związane tylko ze zmianami cen, lecz także ze wzrostem wolumenu eksportu tej grupy. Z kolei najważniejsza grupa towarowa w polskim eksporcie – pojazdy samochodowe – wciąż odbija się po pandemii. Ta grupa odnotowała najwyższy wzrost r/r, ale udział tej kategorii w porównaniu z 2019 r. spadł o 0,5 pkt. proc. Największy spadek w ujęciu 5-letnim odnotowano w grupach: komputery, wyroby elektroniczne i optyczne (o 1 pkt. proc. do 7 proc.) oraz meble (o 0,8 pkt. proc. do niecałych 4 proc.)
Czytaj także: Ożywienie aktywności inwestycyjnej polskich firm
W strukturze geograficznej widoczne były zmiany związane z wojną w Ukrainie – wzrost znaczenia Ukrainy, dekoniunktura w Niemczech. Wśród 10 państw, w których wartość polskiego eksportu wynosiła powyżej 1 mld EUR w trzech kwartałach 2023 r., wartość eksportu od 2019 r. co najmniej podwoiła się w czterech: Meksyku (3,4-krotny wzrost do prawie 2 mld EUR), Turcji i Indiach (2,4-krotny wzrost do wartości odpowiednio 3,4 mld EUR i 1,2 mld EUR), Ukrainie (2,2-krotny wzrost do wartości 8,1 mld EUR). Największe wzrosty udziałów w eksporcie od 2019 r. dotyczyły: Ukrainy (o 1,31 pkt. proc.), Holandii i Francji (po 0,6 pkt. proc.), a największe spadki – Rosji (-2,3 pkt. proc.), Niemiec (-0,9 pkt. proc.) oraz Wielkiej Brytanii (-0,6 pkt. proc.).
Zmiany w strukturze geograficznej mają związek ze szlakami omijania sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś po inwazji na Ukrainę. Znacząco wzrósł eksport do państw Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, do których Polska przed 2022 r. eksportowała niewiele, a także w handlu z innymi państwami, które stanowią drogę obchodzenia sankcji nałożonych na Rosję. Rekordzistą jest Kirgistan, w którym wartość eksportu była 22-krotnie wyższa niż w okresie przed pandemią COVID-19. Znaczące wzrosty dotyczyły także: Armenii (5,6-krotnie), Kazachstanu i Uzbekistanu (ponad 2,5-krotnie) oraz Turcji (2,4-krotnie).
Czytaj także: CPK – strategiczny obiekt dla polskiej gospodarki
W imporcie w perspektywie pięciu lat wybija się wzrost wartości importu surowców – w tym 16-krotny wzrost importu węgla z Kolumbii, czterokrotny wzrost wartości importu ropy naftowej z Arabii Saudyjskiej, 14-krotny ropy z Norwegii oraz wzrost z 0 do 2 mld EUR wartości importu gazu z Danii. Wśród ciekawych zmian wybija się jeszcze trzykrotny wzrost wartości importu z Bułgarii – przede wszystkim za sprawą importu broni o wartości ponad 580 mln EUR.
narodowcy.net/Polski Instytut Ekonomiczny
Tekst opublikowany pierwotnie na portalu narodowcy.net
