ဘုရားဒါယိကာၾကီး တင္ထြန္းေအာင္က ကြ်န္ေတာ္တို႔ရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ၾကီးျဖစ္တဲ့ ေဘြးကုန္းေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ဆရာေတာ္ၾကီးအား ဝါဆိုအေၾကာင္းကို ေမးျမန္းတဲ့အခါ ဘဘုန္းကအခုလိုေျပာျပတယ္။ဝါဆိုပြဲဆိုတာက ျမတ္စြာဘုရား သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိေတာ္မူစဥ္ကပင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ပြဲေတာ္ျဖစ္တယ္။ဝါဆို၊ဝါကပ္နည္း ဥပေဒေတြကို ပညတ္ေတာ္မမူမီက ရဟန္းသံဃာမ်ားဟာ ၁၂ ရာသီပတ္လံုးခရီးသြားၾကတယ္ကြဲ႔။
ဥတုသံုးခုလံုးလွည့္လည္သြားလာၾကတယ္ေပါ့။အဲ့လိုသြားတဲ့အခါ ျမက္ပင္ေတြအျပင္ လူေတြစိုက္ပ်ိဳးတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးပင္ေတြပါပ်က္စီးကုန္တယ္ကြဲ႔။အဲ့ဒီမွာ လူေတြက ဘာလို႕ဘုရားရဲ႕သားေတာ္ေတြဟာ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုးသြားလာေနၾကျပီးေတာ့ အပင္ငယ္ေတြကိုဖ်က္စီးရတာလဲ၊ တိရစာၧန္ေတြျဖစ္တဲ့ ငွက္ေတြေတာင္မွပဲ မိုးတြင္းက်ရင္ ဘယ္မွမသြားပဲနဲ႔ အသိုက္တြင္းမွာကိန္းေအာင္းျပီးေနတယ္၊ အပင္ေတြ ပိုးမႊားေတြကိုမဖ်က္စီးၾကဘူးလို႕ အျပစ္တင္ၾကတယ္ကြဲ႔။ဒါကို ဘုရားရွင္ကၾကားေတာ့ မိမိရဲ႔သားေတာ္ေတြကို ဆံုးမၾသဝါဒေပးၾကားေတာ္မူတယ္။ဝါဆိုလျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ ဒါမွမဟုတ္ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္မွာ ဝါဆိုျခင္း၊ဝါကပ္ျခင္းကိုျပဳၾကရမယ္။ျပီးေတာ့ ဝါတြင္းသံုးလပတ္လံုး မည္သည့္အရပ္ေဒသကိုမွ ညအိပ္ ညေန မသြားရဘူးလို႕ ဝါဆို၊ဝါကပ္ ဥပေဒကို ပညတ္ေတာ္မူခဲ့တယ္ကြဲ႔။အဲ့ဒီ့အခ်ိန္ကစျပီးေတာ့ သံဃာေတာ္မ်ား ဝါဆိုပြဲေတာ္ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တယ္။
ဝါဆိုေနတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ သာသနာ့ဝန္ထမ္းရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ ဝါတိုလျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔ (သို႕) ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔ေတြမွာ ေရွးဦးစြာ မိမိတို႕သီတင္းသံုးတဲ့ေက်ာသ္း အေဆာက္အအံုေတြမွာ တံျမက္လွည္း၊သန္႔ရွင္းေရး၊ ေသာက္ေရ-သံုးေရ စသည္တို႕ကိုေရျဖည့္ထားၾကရတယ္။အဲ့ဒီ့ညေနပိုင္း ဒါမွမဟုတ္ရင္ညပိုင္းေတြမွာ ေက်ာင္းေနသံဃာေတြအားလံုး စုရံုးဘုရားဝတ္တတ္ၾကရတယ္။ျပီးေတာ့ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ၾကီးက ဝါဆို၊ဝါကပ္ျပဳရမယ့္ေက်ာင္းတိုက္နယ္နိမိတ္ကို ပိုင္းျခားေျပာျပျပီးေတာ့ ဝါအၾကီးဆံုးမေထရ္ကေနစကာ ဘုရားတပည့္ေတာ္သည္ ဤေက်ာင္း၌ ဝါတြင္းသံုးလပတ္လံုး ဝါဆိုပါ၏၊ ဝါကပ္ပါ၏ လို႕သံုးၾကိမ္ ရြတ္ဆိုျပီး ဝါဆိုဝါကပ္ျပဳၾကတယ္။ျပီးေတာ့ ဝါကပ္ျခင္းႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္ ဒကာ။ပထမ ဝါဆိုလျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္မွာကပ္တဲ့ဝါကို ပုရိမ ဝါကပ္ျခင္းလို႔ေခၚျပီးေတာ့ ဒုတိယ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္ တစ္ရက္က်မွ အေၾကာင္းမညီညြတ္လို႕ေနာက္က်ျပီးမွ ကပ္တဲ့ဝါကိုက်ေတာ့ ပစၧိမ ဝါကပ္ျခင္းလို႕ေခၚတယ္။ပထမ ဝါတိုမွာဝါတဆိုကပ္တဲ့ဟသံဃာဟာ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္မွာ သံုးလျပည့္ျပီးေတာ့ ဒုတိယ ဝါေခါင္မွကပ္တဲ့ သံဃာငေတာ့ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔မွ သံုးလျပည့္တယ္ ဒကာ။
အဲ့ဒါကိုမွ ဝါဆိုပြဲဆိုျပီးေတာ့ ေကြ်းေမြးလွဴဒါန္းကုသိုလ္ယူၾကတဲ့ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမေတြလည္းေပၚေပါင္လာတယ္ေပါ့။ခ်င္းသုပ္၊ ေဖ်ာ္ရည္ အစရွိတဲ့ စားေသာင္ဖြယ္ရာေတြကို ဝါဆိုသံဃာေတြအတြက္ လွဴဒ့န္းမႈျပဳၾကတယ္။ဝါဆိုမွာ လွဴဒါန္းတာ အစားအေသာက္ေတြနဲ႔ တင္မကဘူး သံဃာေတြအတြက္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ဝါဆိုသငၤန္းဆိုျပီးလဲလွဴၾကေသးတယ္ကြဲ႕။ဝါဆိုသကၤန္းကပ္တာကေတာ့ သံဃာေတာ္ေတြ ဝါမဆိုမီ ၁၅ ရင္ေပါ့ ဝါဆိုလဆန္းတစ္ရင္ေန႔ကေန ဝါဆိုလျပည့္ေန႔အထိ ကပ္လွဴၾကတယ္။အထူးအားျဖင့္ေတာ့ ဝါဆိုလဆန္း ၁၃-၁၄ ရက္ ေတြ ၊ အဖိတ္ေန႔ေတြ လျပည့္ေန႔ေတြမွာ လွဴၾကတာမ်ားတယ္ဒကာ။အဲ့ဒီ့ခ်ိန္မွာ ဝါဆိုမယ့္ သံဃာေတြကိုလွဴဒါန္းတဲ့သကၤန္းျဖစ္လို႕ ဝါဆိုသကၤန္းလို႔အမည္တြင္လာတာေပါ့။ဝါဆိုလေတြမွာ တရားနာကုသိုလ္ေတြယူၾကတယ္။ဒါန၊သီလ၊ဘာဝနာ အားလံုးလုပ္ႏိုင္တဲ့တစ္စုတစည္းထဲေသာအခ်ိန္ဟာ ဝါဆိုလပါပဲဒကာ။ဝါဆိုလျပည့္ေန႔ကို တနည္းအားျဖင့္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား ဓမၼစၾကာတရားကို စတင္ေဟာေတာ္မူလို႕ ဓမၼစၾကာ အခါေတာ္ေန႔လို႕လဲေခၚၾကတယ္ ဒကာ။ဒါေၾကာင့္ ဝါဆိုသကၤန္းလွဴေသာဒကာ၊ဒကာမေတြဟာ အလြန္မြန္ျမတ္တာပဲဒကာၾကီး။
ဝါဆိုဟာဘာလို႕ထူးျခားလဲဘုန္းၾကီးေျပာျပမယ္။ဝါဆိုလျပည့္ေန႔မွာ အမ်ားဆံုးပြဲေတြ၊ ဥပုဒ္သီတင္းေဆာက္တည္တာေတြ၊ ဝါဆိုပန္းကပ္လွဴတာေတြ၊ဓမၼစၾကာတရားရြတ္ဖတ္တာေတြ၊ဝါဆိုသကၤန္းဆပ္ကပ္လွဴဒါန္းတာေတြ၊ ဝတၳဳ ဆြမ္း ခဲဘြယ္ ေဘာဇဥ္ လွဴဒ့န္းတာေတြဟာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္မိုလို႕ပဲဒကာ။ဘယ္လိုေန႔ထူးေန႔ျမတ္လဲဆိုေတာ့ အခ်က္ ၉ခ်က္ရွိတယ္။
၁။ေဂါတမဘုရားေလာင္း ပဋိသေႏၶေနေသာေန႔ျဖစ္တယ္။
၂။ေဂါတမဘုရားေလာင္း ေတာထြက္ေတာ္မူေသာေန႔ျဖစ္တယ္။
၃။ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား ဓမၼစၾကာတရား စတင္ေဟာေတာ္မူေသာေန႔ျဖစ္တယ္။
၄။ေရ၊မီး အစံုေတြနဲ႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္တန္ခိုးျပေတာ္မူေသာေန႔ျဖစ္တယ္။
၅။ဘုရားအျဖစ္ကိုခံယူေတာ္မူေသာေန႔ျဖစ္တယ္။
၆။တရားရတနညစတင္ေပၚေပါက္လို႕ထူးျခာတဲ့ေန႔လဲျဖစ္တယ္။
၇။သံဃာရတနာစတင္ေပၚေပါက္တဲ့ေန႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ထူးျခားျပန္တယ္။
၈။ပုထုဇဥ္ခရီးကေန အရိယာခရီးကို စတင္ကူးေျပာင္းေလွ်ာက္လွမ္းခြင့္ၾကံဳေသာေန႔လဲျဖစ္တယ္။
၉။ဧဟိဘိကၡဳ ဆိုေသာ ဘုရားရွင္ရဲ႔စကားကို စတင္ၾကားရတဲ့ေန႔ျဖစ္လို႕ ထူးျခားတယ္ဒကာၾကီး။အဲ့ဒါ ဒကာၾကီးေမးတဲ့ ဝါဆိုအေၾကာင္းပါပဲ။
အအခုလိုရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိခြင့္ရတာေက်းဇူးၾကီးမားလွပါတယ္ဘုရားဟုဆိုကာလွဴစရာရွိတာမ်ားလွဴ၍ ဦးတင္ထြန္းေအာင္လညါး ဘဘုန္းအားဦးသံုးၾကိမ္ရွိခိုးဦးခ်၍ ျပန္သြားေလေတာ့သည္။
သတၲဝါအားလံုးက်န္းမာခ်မ္းသာလန္းျဖာက်ပါေစ။
ခ်စ္လွစြာျဖင့္
Author - @zarmanizawlinn
MSC 210
Myanmar.
Naypyitaw.
5/27/2018.
