Scam Coin'in Kripto paralar dünyasındaki anlamıyla başlayalım. Scam Coin genellikle dolandırılıcık amacı doğrultusunda oluşturulan coinlerdir ve dünyada karşılaşabilceğiniz tehlikeleri numaralandırırsak ilk 5'e girmeyi kesinlikle kazanır. Neredeyse hergün yeni bir ICO projesi ortaya çıkmaktadır ve bunların ne işe yaradığını veya ne amaçla yapıldığını öğrenmek için yoğun araştırmalar yapmamız gerekmektedir. Tabi bu her zaman mümkün olmayabilir ve biz bu yüzden bir yatırım yapmadan önce kesinlikle yatırım yapacağımız birimi ince eleyip sık dokumalıyız. Onun üzerinde yoğunlamalıyız.Genellikle hiçbir coinin merkezi olmadığını tabiki biliyoruz. Zaten bu yüzdendir ki kriptoparaları yatırımcılar ve kullanıcılar için cazip kılar. Fakat , kriptoparalar merkezden bağımsız olabilir fakat kim tarafından yönetiliyor, borsa değerleri neye göre değişiyir , ne oluyor ne bitiyor bunları bilmekte fayda vardır. Eğer bunlar bilinirse kriptoparalar insanlar tarafından güven içerisinde yatırım amacıyla kullanılabilir.
Eğer yeni bir coin gerçek olamayacak kadar iyi gidiyorsa, muhtemelen gerçek değildir. ICO sırasında sürekli yükselen inanılmaz ve sürekli değer artışları gösteren tokenler büyük ihtimalle scam’dir diyebiliriz. Kripto para birimleri birçok fırsat sağlar ve büyümesi hızlıdır ancak kısa sürede astronomik yükselişler beklemek mantıksızdır. Tabiki şirketler dezavantajlarını sunmak istemezler, iyi taraflarını göstermeye çalışırlar ancak kusursuz bir token balangıcı görmemiz de imkansızdır.
Eğer yeni bir coin gerçek olamayacak kadar iyi gidiyorsa, muhtemelen gerçek değildir. ICO sırasında sürekli yükselen inanılmaz ve sürekli değer artışları gösteren tokenler büyük ihtimalle scam’dir diyebiliriz. Kripto para birimleri birçok fırsat sağlar ve büyümesi hızlıdır ancak kısa sürede astronomik yükselişler beklemek mantıksızdır. Tabiki şirketler dezavantajlarını sunmak istemezler, iyi taraflarını göstermeye çalışırlar ancak kusursuz bir token balangıcı görmemiz de imkansızdır.
Bu kötü niyetli kişilerin scam coin yöntemi ile emellerine ulaşmaya çalıştıklarını, scam coin'in (aldatıcı coin) art niyetli geliştiriciler veya gruplar tarafından geliştirilip yönetilen, dolandırıcılık amacıyla piyasaya sürülen kriptopara olduğunu, bu kripto paraların belli kişiler tarafından, piyasa değeri göstermelik veya şişirme olarak sürüldüklerini, bu coin'lerin geliştiricilerinin coin'ler halkın açık kullanımına sunulmadan önce, kendileri için yüklü bir stok oluşturduklarını, bu kripto paraların geliştiricileri çeşitli haberlerle önce kendi coin'lerine insanların dikkatini çekerek, ellerinde tuttukları coin'ler değer kazandığında elden çıkarmak suretiyle, haksız bir şekilde gelir elde ederek insanları dolandırdıklarını, ayrıca kripto paraların hiçbirinin merkezinin olmadığını, bu nedenle de kripto paraların yatırımcılar ve kullanıcılar için makul kılanın da bu özelliği olduğunu, ancak kripto paralar bağımsız olmalarına rağmen bir coin'in kimler tarafından geliştirildiği, ardında bir ekibin yer alıp almadığı, coin'in kripto para borsasında karşılığının olduğunun bilinmesinin önemli olduğunu, kripto paraların ancak bu şekilde insanlar tarafından değer görüp, makul bir bedel üzerinden alınabilir, satılabilir ve transfer etmek suretiyle kullanılabileceğini öğrendim.
TUZAK NASIL İŞLER?
ICO’ların yol haritasında ne kadar coin üretilip nasıl taksim edileceği belirtilir. Bir kısmı piyasaya sürülürken bir kısmı melek yatırımcı denilen kişilere satılır. Bir kısmı da ICO sahipleri tarafından tutulur. Scam amaçlı projelerde coinin piyasada değerlenmesi için yoğun propaganda yapılır. Yatırımcı yanlış yönlendirilerek coini satın alması sağlanır. Belirli bir değere ulaştığında da ICO sahipleri coinleri ellerinden çıkararak piyasadan çekilir. Böylece kandırılan yatırımcı elinde hiçbir karşılığı olmayan değersiz dijital bir para ile kalakalır.
NELER YAPILABİLİR?
Projenin Whitepaper’ını okumalı, ne vadettiğini ve hangi boşluğu doldurduğunu iyi analiz etmeli. Orijinal olmasına başka projelerden kopyalanmamış olmasına dikkat edilmeli. Proje hakkında ne kadar bilgi verildiği detaylara inilip inilmediği incelenmeli.
Proje ekibinin kim oldukları daha önce ne iş yaptıkları araştırılmalı. Ekibe gerektiğinde ulaşılabiliyor mu?
Kriptoparalar açık kaynak kodlu yazılımlardır. Sistemin işleyişi net biçimde açıklanmalı ve kodları paylaşılmalı.
Gerçeklikten uzak tanıtım ve reklamlar yapılıyorsa çok dikkatli olunmalı.
Projenin yol haritasına sadık kalınmış mı?
Github da projede ilerleme var mı? Proje güncelleniyor mu?
Projeden bir yatırım olarak mı yoksa ürün olarak mı bahsediliyor öğrenilmeli. Sizi yatırım yapmaya çağıran projelerin scam olma ihtimali yüksektir. Yatırım paketleri sunan, referans usulü gelir vadeden projeler tipik ponzi benzeri şemalardır.
BİR COİNİN SCAM OLUP OLMADIGINI NASIL FARKINA VARIRIZ?
Scam coinleri ilk bakışta anlamak pek kolay olmayabiliyor. Zaten scam coinlerden zarar görülmesinin nedeni de bu. Fazla kar yapan koinlerden ziyade öncelikli olarak güvenilir koinler ile işlem yapılması gerekiyor. Güvenilirlik olmadığı sürece sistem üzerinde bulunan koinleriniz dahi silinebilir. Scam coinler genelde kripto para borsasında ani yükselişe geçen koinler arasında yer alır. Çünkü genelde herkes sistemde günlük veya haftalık kar oranı en yüksek olan koinleri takip eder. Pump&down mantığına benzer bir biçimde işleyen bu sistemde koine yüksek yatırım yapan yine koini yaratan. Bu demek oluyor ki bütün ipler onda. Scam coinleri yaratan kişiler kendilerini ifşa etmezler, çünkü eninde sonunda kendi koinlerine yatırılan parayı alacaklardır.
Bunu anlamanin en basit yolu coinin ismini google da aratarak duzgun bir websitesinin olup olmadigini arastirmak , websiteleri varsa girip ; coinin arkasindaki gelistiricilerin ozelliklerine whitepaperlarina , roadmaplerine bakip incelemek ve bu coinin gercek bir firma ve yenilikci bir teknolojinin urunu olup olmadigina bakmaktir . Eger bu argumanlari karsilamiyorsa ve internette arastirdigimizda bu coinin scam oldugunu soyleyen insanlar cogunlukta ise bu tip coinlerden uzak durmamiz gerekmektedir